شهر به عنوان خدمت چیست ؟ این جمله سوالی که ترجمه نا زیبا و نا مفهوم What is City as a Service می باشد. اخیرا در ادبیات محققین و مشاورین شهرهای هوشمند زیاد به کار گرفته می شود. از این رو سعی دارم در این دست نوشته کوتاه و کاربردی این مفهوم را بررسی نموده تا برخی از ابهامات و سو برداشت های مرتبط با آن برطرف گردد. یکی از موفق ترین شهرها در شکل گیری این مفهوم نوین ، شهر هلسینکی پایتخت فلاند می باشد. آنها با راه اندازی پرتالی با همین نام helsinkiasaservice شهر خود را در عملیاتی سازی این مفهوم پیشرو نموده اند.

به آینده مخرب ملحق شو .... این شعاری است از اسلایدی که مفهوم شهر به عنوان خدمت را توضیح داده است. آنها در اولین پاسخ به این سوال که شهر به عنوان خدمت چیست چنین پاسخ داده اند: شهر به عنوان خدمت همان حس نیاز از یک اندیشه متفاوت و یک فرهنگ متفاوت است چرا که قرار است به زودی جزئی از اکوسیستم آینده مخرب شویم ...

شهر به عنوان خدمت ، یک چارچوب نوین از چشم اندازی اجرایی متفاوت است ، شهر به عنوان خدمت یک شهر به تمام معنی شهروند محور در اجرائیات و مدیریت نوین شهری است. اما قبل از پاسخ به سوال اصلی باید درک درستی از آن آینده داشت آینده ای که برای برخی ها تعبیرش همان تخریب و دگرگونی است و برای برخی دیگر فرصتی در دل تخریب برای بازسازی و احیای دوباره اصول حاکم بر شهر ها در عصر حکمرانی دیجیتال ، در آن آینده تمامی شهروندان در گردونه تصمیم گیری های راهبردی برای اهداف و خط مشی گذاری های خود مشارکت خواهند نمود ، تمامی شهروندان کاربرهای سامانه جامع مدیریت شهری متن بازی هستند که توسط آنها یا فرزندان آنها پایه ریزی شده و توسعه داده خواهد شد. توسعه شهروند محوری به دلیل حفظ اصالت ها و ارزش های فعلی شهر و به ارث گذاشتن آنها برای آیندگانی است که باید همین راه را در افق فکری خود دنبال کنند و خواسته های جدید خود را متفاوت تر از گذشتگان خودشان مطالبه کنند و شهری که از آن به بعد ابزارهای توسعه شهری ، نوآوری هایی است که بر خلاف گذشته (تنها و فقط بر اساس افق فکری کارمندان یک یا چند ارگان و سازمان خاص) بر اساس مدل نوآوری باز و ابزارهای آن شکل خواهد گرفت.

شهر به عنوان خدمت ساختاری منسجم ، هدفمند با چارچوب های نوینی خواهد داشت که فضای همکاری همه جانبه را برای تصمیم گیری و خط مشی گذاری ها ایجاد خواهد نمود. آنجا فضایی خواهد شد که برای اولین بار ترکیب خواسته های ذی نفعان ، ذی نفوذان با ذی حقان را عملیاتی و در یک صفحه قرار می دهد و دیگر کسی و شخصی از دنیای تصمیم گیری های نوین که آینده او را شکل دهد خارج نخواهد شد.

شهر به عنوان خدمت یک بستر فناورانه متشکل از تمامی داده های متن بازی است که بر اساس مدل نوآوری باز همه افراد داوطلب می توانند از آن داده ها استفاده نموده و فضای همکاری نوآورانه را محقق سازند.

شهر به عنوان خدمت ذی نفعانش همه شهروندان هستند که سامانه جامع و متن باز مدیریت شهری نوین را ایجاد نموده اند بر بستر آن و به واسطه ابزارهای آن دست به نوآوری و خلق خدمات و محصولات نوآورانه می زنند ، داده های تولیدی این شهر ثروتی است ارزشمند برای تحلیل در سطح کلان داده برای خط مشی گذاری های نوین و شهری که قوانین آن بر اساس تحلیل این داده ها ایجاد و اجرایی می شود و از همه مهمتر و در آخر شهری برای اشتراک گذاری تمامی توانمندی های موجود شهری که در معنی واقعی از عدالت شهری باید به درستی و مساوی بین همه شهروندان توزیع شود.

ما در این مفهوم جدید یک چارچوب چهارگانه خواهیم داشت :

1. فضایی جهت تصمیم گیری عمومی به معنای واقعی.

2. فضایی جهت تحقیق و فهم درست وقایع ، نیازها و مسائل ( یک محیط شاهد محور).

3.فضایی برای تحقق حکمرانی دیجیتال شرکت ها و سازمان های در چارچوب حفظ منافع ملی.

4. فضایی برای به اجرا درآوردن فن آوری های مخرب با هدف تخریب ساختارهای سنتی و پوسیده و خلق ارزش های جدید شهر و شهروندی.

شهر هوشمند شهری خدمت رسان با آینده پایدار خواهد بود که کل شهر و زیرساخت ها و دارایی هایش را به عنوان خدمت برای همه در نظر گرفته است تا مفهوم شهر به عنوان خدمت نهادینه شود. حال تصور فرمایید که در این ترسیم ، تقابل شهر تهران به عنوان خدمت با شهر اصفهان به عنوان خدمت و هردوی آنها با شهر استامبول به عنوان خدمت چقدر زیبا می شود و چه ارزش آفرینی های جدیدی را رقم خواهد زد.